Hoe financiert u de herbestemming van uw project?, is een van de meest gestelde vragen van eigenaren van monumenten met een herbestemmingswens. In de onderstaande teksten proberen we de mogelijkheden zo duidelijk mogelijk uiteen te zetten.
Hulp bij onderzoek naar haalbaarheid
Het herbestemmen van monumenten zoals kerken, industriegebouwen en scholen is vaak een uitdagende puzzel. Voor welke nieuwe functies leent het gebouw zich? Waarvoor kunt u de bestaande kwaliteiten inzetten, wat is realistisch in de huidige markt en hoe zit het met de exploitatie?. Elk herbestemmingsproject begint in principe met een gedegen haalbaarheidsonderzoek. Stichting DBF, projectleider van Herbestemming Noord kan u helpen bij het opstellen van een haalbaarheidsonderzoek. Voor het opstellen van een haalbaarheidsonderzoek is een subsidie beschikbaar, de zogenoemde plankostenregeling. Verdere informatie kunt u vinden onder het hoofdstuk subsidies.
Bij het onderzoeken van de (financiële) haalbaarheid staat de gebruiker van het pand centraal, de wensen en (huur)opbrengsten bepalen namelijk voor een groot deel de potentiële opbrengst en daarmee hoeveel er gefinancierd kan worden. Wanneer de maximale (huur)opbrengsten niet kostendekkend zijn, spreken wij van een ‘onrendabele top’. Bij de herbestemming van (rijks)monumenten is er relatief vaak sprake van een onrendabele top. Zeker wanneer er sprake is van een ingrijpende restauratie. Dit komt mede omdat de kosten voor restauratie, onderhoud en herbestemmen door de beperkingen van een monumentenstatus vaak duurder zijn dan bij een regulier pand. Als er sprake is van een onrendabele top, dan kan bijvoorbeeld een subsidie, een (laagrentende) lening van het Restauratiefonds of een schenking een (gedeeltelijke) oplossing zijn.
Subsidie mogelijkheden
Plankostenregeling (Subsidie op Haalbaarheidsonderzoeken).
Bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed kunt u subsidie aanvragen voor het uitvoeren van een haalbaarheidsonderzoek van een herbestemming voor monumentale en karakteristieke panden. Deze subsidie kan ieder jaar worden aangevraagd van 1 oktober tot en met 30 november. Per aanvraag geldt een minimum bedrag aan subsidiabele kosten van € 10.000 en een maximum van € 25.000. Bij de subsidieverlening wordt bovendien een subsidiepercentage van 70% gehanteerd. Hierbij moet gezegd worden dat monumentale of karakteristieke panden die primair in gebruik zijn voor wonen niet in aanmerking komen. Instanties die de haalbaarheidsonderzoeken uitvoeren, zoals Stichting DBF kunnen u helpen bij het aanvragen van de subsidie.
‘’Wind en Waterdicht’’ regeling
Als uw monument beschermd dient te worden tegen weersinvloeden, verzakking of instorten kunt u bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed subsidie aanvragen. Het gaat hierbij om tijdelijke, sobere maatregelen. De subsidie kan ieder jaar worden aangevraagd van 1 oktober tot en met 30 november. Per aanvraag geldt een minimum bedrag aan subsidiabele kosten van € 10.000 en een maximum van € 50.000. Bij de subsidieverlening wordt bovendien een subsidiepercentage van 70% gehanteerd. Ook bij deze subsidie geldt dat monumentale of karakteristieke panden die primair bestemd zijn voor wonen niet in aanmerking komen.
Subsidieregeling Instandhouding Monumenten
Deze subsidieregeling is een tegemoetkoming in de onderhoudskosten van rijksmonumenten die geen woonhuis zijn.
De instandhoudingssubsidie is bestemd voor sober en doelmatig onderhoud over een periode van 6 jaar, op basis van een instandhoudingsplan.
Provinciale subsidie: Drenthe
Als u in het bezit bent van een Rijksmonument in de provincie Drenthe kunt u voor het behoud of de herbestemming van uw pand een maximale subsidie aanvragen van 150.000,- Dit bedrag kan met 50.000 verhoogd worden als de bouwwerkzaamheden worden uitgevoerd door een gecertificeerd restauratiebedrijf dat in het Register Kennis & Kunde staat vermeld. Ook is er een laagrentende lening beschikbaar. Meer informatie over leningen in het volgende hoofdstuk. Zie ook de website van de provincie Drenthe voor de actuele informatie.
Provinciale subsidie: Fryslân
Als u in het bezit bent van een Rijksmonument in de provincie Fryslân kunt u voor de restauratie in combinatie met de herbestemming van uw pand 65% van de restauratiekosten gesubsidieerd krijgen tot een maximaal bedrag van € 200.000. Als het alleen een restauratie van een rijksmonument in de provincie Fryslân betreft kunt u 50% van de restauratiekosten gesubsidieerd krijgen tot eveneens een maximaal bedrag van € 200.000. Voor de restauratie van Rijks monumentale molens geld een percentage van 60% van de restauratiekosten tot een maximaal bedrag van € 200.000.
Voor gemeentelijke monumenten of karakteristieke panden in de provincie Fryslân kan u voor de restauratie in combinatie met de herbestemming van uw pand 65% van de restauratiekosten tot een maximaal bedrag van € 100.000. gesubsidieerd krijgen. Voor de restauratie van een of meerdere gemeentelijke monumenten kunt u 50% van de restauratiekosten tot een maximaal gedrag van € 100.000. subsidie ontvangen.
Als u eigenaar bent van een Rijks monumentale molen kunt u 15% van de gemaakte onderhoudskosten vergoed krijgen tot een maximaal bedrag van € 9.000.
Daarnaast kunt u subsidie ontvangen op de plankosten voor Rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten en karkarakeristieke bouwwerken 50% van de gemaakte plankosten worden hierbij vergoed tot een maximaal bedrag van € 5.000
Het aanvragen van deze subsidiemogelijkheden kan één week per jaar. Klik hier voor de actuele informatie van de provincie Fryslân.
Laagrentende leningen
Restauratiefondsplus-hypotheek
Voor grootschalige restauratie en herbestemming van rijksmonumenten ,niet zijnde een woonhuis, kunt u gebruik maak van de restauratiefondsplus-hypotheek. Het betreft een lening met een lage rente, met een minimaal leningsbedrag van € 300.000. De Restauratiefondsplus-hypotheek is 10 jaar lang (onder voorwaarden) overdraagbaar. De hypotheek is na maximaal 30 jaar volledig afgelost. U heeft voor de aanvraag van een Restauratiefondsplus-hypotheek diverse stukken nodig zoals een verklaring van de Belastingdienst over de onderhoudskosten, een businessplan en een taxatierapport.
Provinciale leningen: Drents monumentenfonds
De provincie Drenthe heeft in samenwerking met het restauratiefonds een laagrentende lening beschikbaar gesteld voor Drentse rijksmonumenten, provinciale monumenten, gemeentelijke monumenten en beeldbepalende panden. De laagrentende lening kan worden afgesloten om restauratiekosten, al dan niet in combinatie met herbestemmingskosten, te financieren. Ook kunnen energiebesparende maatregelen laagrentend gefinancierd worden. Het maximaal te lenen bedrag per type pand is (periode 2017 – 2020):
- rijksmonument
– € 50.000 maximaal per monumentnummer t.b.v. herbestemmingswerkzaamheden
- provinciaal monument
– € 150.000 maximaal per monumentnummer voor werkzaamheden t.b.v. behoud.
-€ 350.000 maximaal per monumentnummer t.b.v. behoud en herbestemmings- werkzaamheden
- gemeentelijk monument of beeldbepalend (karakteristiek) pand
– € 150.000 maximaal per monumentnummer t.b.v. behoud en herbestemmings- werkzaamheden
https://www.restauratiefonds.nl/monumenteigenaren/financieringen/drents-monumentenfonds
Lees hier de hele uitvoeringsregeling van de provincie Drenthe