Toekomst creëren op plek van herinnering

De initiatiefnemers

In 2015 kochten Miriam IJlenhave en haar man Arjan het Wheemhuus om er een gezondheidscentrum in te vestigen voor zowel reguliere als complementaire therapieën. De behandelruimtes worden per dagdeel verhuurd. Momenteel maken 27 huurders gebruik van het Wheemhuus.

Het idee

Reguliere en alternatieve zorg onder één dak brengen – dat was het idee van Miriam IJlenhave en daarvoor ging ze op zoek naar een geschikte locatie. ‘De panden liggen in Zuidwolde echter niet voor het oprapen, en wat er te huur stond, was te duur en voor ons niet op te brengen. Toen kwam het Wheemhuus voorbij – de gemeente verkocht het per inschrijving – en hoewel het pand in vervallen staat was, zagen wij er toekomst in. Een markant gebouw op een geschikte locatie, en qua oppervlakte niet te klein en niet te groot. We besloten een bod te doen.’

De aanpak

In september 2015 konden Miriam en haar man zich de eigenaar van het Wheemhuus noemen. Via de gemeente werden ze getipt over het Restauratiefonds. ‘We zochten daarop contact met Erfgoed Drenthe en uit die gesprekken bleek dat we grote kans maakten om via het Restauratiefonds een lening te verkrijgen voor de verbouw. Daarna is het snel gegaan. In maart 2016 zijn we gaan verbouwen en in juli van dat jaar konden we het Wheemhuus in gebruik nemen. Bij de verbouw hebben we zoveel mogelijk gebruik gemaakt van oude elementen. Bij het strippen van het pand kwamen onder het systeemplafond prachtige hanglampen tevoorschijn. Die hebben we uiteraard weer in gebruik genomen. Ook de originele ramen en de houten balken zijn behouden. Het Wheemhuus, zo merken we, wordt door veel mensen ervaren als een fijne plek met warmte en karakter.’

 De kunst van het herbestemmen

Toen het gebouw in 2012 leeg kwam te staan en de gemeente sloopplannen had, zette een groep inwoners uit het dorp zich in om het Wheemhuus te behouden en het te bestemmen voor culturele activiteiten. Maar het gebrek aan geld bleek een onoverkomelijk struikelblok.

Het concept van Miriam en Arjan IJlenhave – het verhuren van praktijkruimtes per dagdeel –levert een optimale bezetting op en maakt de herbestemming in alle opzichten tot een succes.

Betekenis

Het Wheemhuus kent een veelbewogen geschiedenis. Die begon met een kerkscheiding in 1930 waarbij de vrijzinnigen zich afsplitsten van de hervormden en voor zichzelf een kerkje bouwden. In de Tweede Wereldoorlog werd het gebruikt als distributiekantoor en later deed het dienst als onder meer opslagruimte voor de beschuitfabriek.

Tot twee keer toe ontkwam het Wheemhuus aan de sloophamer. In 1979 wilde de toenmalige eigenaar het pand slopen, maar destijds stak de gemeente daar een stokje voor. Zij kochten het pand, waarna het meer dan dertig jaar in gebruik was van de plaatselijke muziekvereniging.

In 2012 kwam het pand echter leeg te staan en raakte het in verval. Sloop leek dit keer onafwendbaar. Uit de reuring die toen ontstond, bleek hoe sterk de betrokkenheid van de inwoners met het Wheemhuus was. Ze wilden het niet kwijt!

Miriam IJlenhave ondervindt bijna dagelijks hoe sterk het gebouwtje verankerd is in het dorp. ‘Het Wheemhuus roept bij heel veel mensen herinneringen op. De een repeteerde hier wekelijks met de Woudklank, de ander heeft er gymnastiek gehad of kreeg er blokfluitles. En allemaal zijn ze blij dat het er nog is.’

Dankzij de herbestemming heeft Zuidwolde een aanvulling op het bestaande aanbod aan zorg gekregen, en is het Wheemhuus een plek van herinnering gebleven.

www.wheemhuus.nl

locatie: Burgemeester Tonckensstraat 4, Zuidwolde

historische functies: kerk, distributie- en opslagruimte, gymnastieklokaal, muziekschool, verenigingsgebouw van muziekvereniging Woudklank

oorspronkelijk bouwjaar: 1930

beschermde status: karakteristiek pand

huidige functie: gezondheidscentrum