Oude gebouwen doen weer mee en ouderen blijven meedoen

Categorie(ën) Zorg
Adres Jan Haarstraat 24, Kerkenveld, Nederland, Drenthe

De initiatiefnemers

Meta Kroon en Jacqueline Smit werken allebei al ruim twintig jaar in de zorg. In 2012 startten ze met het opzetten van De Berkenhof. De Berkenhof biedt kleinschalige woonvormen voor ouderen met een zorgvraag. Daartoe werden in de afgelopen jaren vier oude panden aangekocht en herbestemd. Na de herbestemming van het café-restaurant in Kerkenveld, in 2012, werden in 2013 de deuren in de voormalige basisschool van Ansen geopend, en in 2016 volgde de opening in het voormalige gemeentehuis in Havelte. Inmiddels zijn er ook plannen voor de oude basisschool in Fort.

Het idee

Meta Kroon en Jacqueline Smit maakten van binnenuit de toenemende bureaucratische rompslomp in de zorgsector mee: ‘We zaten op een gegeven moment meer achter de computer dan bij de mensen die zorg nodig hadden. Het ging ons steeds meer benauwen.’ Dat moest anders, vonden ze, en daarom staken ze de koppen bij elkaar. Zo ontstond het idee voor het opzetten van kleinschalige woonvormen met 24-uurs zorg voor ouderen. In hun zoektocht naar een geschikte locatie viel hun keus als eerste op een voormalig café-restaurant in het dorpshart van Kerkenveld. De ligging en het pand sloten naadloos aan bij hun visie: kleinschalig, laagdrempelig, en in verbinding met het dorp.

De aanpak

Hoge woonkwaliteit wilden ze, maar wél voor iedereen betaalbaar. ‘Een verblijf in de Berkenhof moet ook mogelijk zijn voor iemand met alleen een AOW-uitkering’. Dat weten ze te bereiken door de huurprijs laag te houden, zodat bewoners aanspraak kunnen maken op huursubsidie. De kosten van het hele bouwproces werden gedrukt door zelf de handen uit de mouwen te steken, en door allerlei inventieve oplossingen. ‘Onze partners en verscheidene zzp’ers hebben de verbouwing gedaan. Door zelf de materialen in te kopen en goed rond te kijken op veilingen en dergelijke konden we de verbouwingskosten laag houden.’ Zo werden heel veel spullen overal in het land via Marktplaats op de kop getikt. In Egmond aan Zee kochten ze voor 4.000 euro een serre van een voormalig restaurant, waarvan de oorspronkelijke waarde 35.000 gulden was. ‘Er zat een beetje roet op, verder was het helemaal gaaf.’

De kunst van het herbestemmen

Persoonlijke inzet, slim verbouwen en inventief speuren – het zijn voor Smit en Kroon de sleutelwoorden voor een geslaagde herbestemming. ‘Máár’, voegt Smit toe, ‘weet waar je aan begint, weet wat je wilt en wat kan, vóórdat je naar de gemeente stapt. Met ondernemingszin alleen kom je er niet. Het exploitatieplan moet goed doortimmerd zijn. Pas dan kun je stappen gaan zetten.’

Betekenis

De herbestemming van oude dorpspanden tot kleinschalige woonvormen voor ouderen blijkt een succesvolle formule. Dankzij de vestiging van de Berkenhof doen de oude gebouwen weer mee en blijven ouderen meedoen. ‘Op Pannenkoekendag bijvoorbeeld gaan wij naar de basisschool toe, of de school komt hierheen. En we hebben ons aangesloten bij het project Grijs, groen en gelukkig van het IVN, om ouderen bij de natuur te betrekken.’ Door nadrukkelijk de verbinding met het dorp te zoeken profiteert ook het dorp als geheel. Zo worden de boodschappen bij de plaatselijke middenstand gedaan en kookt in een van de dorpen de lokale restauranthouder voor de bewoners.

In Havelte stond het gemeentehuis – een rijksmonument waarvan delen uit de achttiende eeuw dateren – zes jaar leeg en dreigde een stille dood te sterven. Nu leeft het hier weer volop!

locatie: Jan Haarstraat 24, Kerkenveld

historische functie: horecagelegenheid

oorspronkelijk bouwjaar: onbekend

beschermde status: geen

huidige functie: woonzorgcentrum

www.woonzorgdeberkenhof.nl

locatie: Boskampsbrugweg 2, Havelte

historische functie: gemeentehuis

oorspronkelijk bouwjaar: 18^e eeuw (in aanleg)

beschermde status: rijksmonument

huidige functie: woonzorgcentrum

locatie: Voorlanden 1, Ansen